واکنش عباس عبدی به افشاگری های زالی - وبلاگ خانی

به گزارش وبلاگ خانی، عباس عبدی نوشت: سخنان انتقادی دکتر زالی، رییس ستاد مبارزه با کرونای استان تهران، بازتاب بسیار گسترده ای داشت. پاسخ آقای ظریف هم این بازتاب ها را بیشتر کرد. افکار عمومی متوجه شد که سیاست های بغایت نادرستی در مبارزه با کرونا وجود داشته و این سیاست ها متوجه افراد خاصی هم هست.

متاسفانه جامعه ای که از شفافیت محروم است، باید هم با چنین شوک ها و شرایط هایی روبرو گردد. اگر یک روزنامه نگار، برحسب وظیفه حرفه ای خود این اطلاعات را افشا می کرد، بلافاصله با شکایت و مجازات روبرو می شد، ولی اکنون مسوولان خودشان این حرف ها را در زمانی که چندان مفید نیست می زنند و اتفاقی هم برای آنان نمی افتد.

کاری که وظیفه روزنامه نگار است و در زمان مناسب باید اعلام می کرد، اکنون و به صورت ناخوشایندی اعلام می گردد و مردم حس می نمایند که به آنان خیانت شده است. در هر حال این واقعه موجب شد که یک مساله جدی تری هم آشکار گردد. بعضی از افراد نسبت به آقای زالی معترض بودند که چرا این حرف ها را اکنون می زنید؟ چرا در زمان خودش نگفتید؟ اکنون که دولت تغییر می نماید و شما هم رفتنی هستید، زمان افشاگری نیست. آیا منافع یا انگیزه های شخصی در میان است؟ این استدلال کمابیش علیه آقای ظریف هم بیان شد.

چقدر این استدلال درست است؟ آیا هر مدیری به محض اینکه دید عمل یا سیاست نادرستی در جایی وجود دارد، باید افشاگری کند و به تبع آن هم برکنار گردد یا استعفا دهد؟ اگر پاسخ مثبت است، خوب هیچ وقت هیچ فرد متعارف و قابل قبولی در هیچ یک از پست های دولت های مشابه قرار نخواهد گرفت.

اگر باید تا آخر ماند و هیچ نگفت، خوب پس اصلا چرا در آن پست حضور یافته ای که بخواهید فقط در نقش ماله کش خرابکاری ها و حتی همراهی با آن حاضر شوید؟ این یکی از مهم ترین پرسش ها در سیاست عملی است. چگونه و تا کجا می توان با ساختاری که تصمیمات نادرست می گیرد، همراه بود و پس از آن نقطه باید جدا شد؟

به نظر بنده طراح این پرسش یکی از مهم ترین چالش های سیاست در ایران و جوامع مشابه است. چون بیشتر جوامع کنونی در شرایطی نیستند که حکومت های آنان کاملا شفاف باشد. خیلی از امور به علل گوناگونی در پرده و پنهان می ماند. فساد و رفیق بازی و دیگر انگیزه های شخصی در تصمیمات وجود دارد، بی توجهی به رای و نظر کارشناسان به وفور دیده می گردد، شکاف قدرت و مسوولیت وجود دارد، رفتار های غیرقانونی هم هست، همه این ها موجب می گردد که مدیران در نحوه برخوردشان با این امور به چند گروه تقسیم شوند.

گروه اول کسانی هستند که با همه این تخلفات و عدم شفافیت ها مخالف هستند و به سرعت جلوی آن ها می ایستند و در اولین گام اعتراض نموده و از کار هم اخراج می شوند یا تغییرشان می دهند. گروه دوم کسانی هستند که خودشان کار خلافی مرتکب نمی شوند و به کار های خلاف هم یاری نمی نمایند ولی در برابر اقدامات خلاف هم نمی ایستند.

گروه سوم، نه تنها مخالف اقدامات خلاف هستند، بلکه با آنان همراهی نمی نمایند و تا حد ممکن هم به اصلاح امور یاری می نمایند؛ و بالاخره گروه چهارم که جزیی از ساختار می شوند و با آنان همراهی هم می نمایند. داوری درباره گروه دوم و چهارم روشن است.

گروه چهارم را باید به صورت مطلق محکوم کرد و گروه دوم هم به طور نسبی قابل محکوم شدن هستند. ولی میان گروه اول و سوم کدام را باید ترجیح داد؟ به ظاهر گروه اول قاطعانه در برابر تخلف می ایستد و مقابله می نماید، ولی در عوض به سرعت حذف می گردد و کسانی جایگزین آن ها می شوند که به لحاظ رفتاری بیشتر به گروه چهارم یا دوم نزدیک هستند. در حقیقت او وارد کاری شده که پیشاپیش باید می دانست که بقایش با شیوه رفتاری گروه اول قابل دوام نیست. چنین افرادی به سرعت به حاشیه رانده می شوند.

شاید در عرصه عمومی و روشنفکری کارآیی خوبی داشته باشند ولی در عرصه اجرا معلوم نیست که کارآمد باشند. بنابراین در چنین ساختار هایی موثرترین افراد کسانی هستند که رفتار گروه سوم را پیشه می نمایند. درست است که بعضی جا ها سکوت می نمایند ولی خدماتی هم دارند که اگر نباشند از این خدمات خبری نیست. به علاوه در گفتار و کردار هم با سیاست های نادرست همراهی نمی نمایند. ولی یک نکته مهم است؛ تا کجا باید این سیاست را ادامه داد؟ در واقع گروه سوم در یک طیف قرار دارند که یک سر آن افراد گروه اول است و یک سر دیگر آن افراد گروه چهارم هستند.

تا کجا می توان این راه را ادامه داد؟ در تاریخ ایران از هر چهار گروه داشته ایم، شاید گروه اول قهرمان تر از بقیه باشند، ولی خیر چندانی از آنان به جامعه نرسیده است. گروه دوم، معمولا کم اهمیت هستند. گروه سوم کارآمدترین هستند و گروه چهارم هم خائنین به مردم هستند. پرسش اصلی این است، نقطه ای که نباید از آن جلوتر بروند کجاست؟ به نظرم پاسخ کلیشه ای نمی توان داد.

این را باید به عرف عقلا و جمعی و برداشت عمومی واگذار کرد. فرد باید هدفش تحقق خیر عمومی باشد و بداند مردم متوجه وجود این رفتار و انگیزه می شوند. میان افراد فرصت طلبی که برای خوشایند دست به افشاگری می زنند، با کسانی که در فرصت مناسب لب به سخن می گشایند فرق است و مردم متوجه می شوند. در هر حال این یک چالش مهم در داوری های روزمره ما است. اگر نگاه مان مطلق گرا باشد باید همه را محکوم کنیم، ولی واقعیت این است که در میان همگان می توان فرق خائن و خادم را بازشناخت.

منبع: روزنامه اعتماد